‘Op het mbo wist ik al dat ik bij Jeugdbescherming wilde werken’

In gesprek met Shania Abdoelrahman, teamondersteuner





Shania Abdoelrahman ging tijdens haar studie Social Work aan de slag als stagiaire bij Jeugdbescherming, geheel volgens de wens die ze al jaren koestert. Na tien maanden stage begon ze in februari 2023 als teamondersteuner, een functie die pas sinds een jaar bestaat. Deze parttimebaan geeft haar genoeg tijd om haar studie af te ronden.  Hoe haar toekomstplan verder gaat? Shania wil graag doorgroeien naar de functie van gezinsmanager.

Vliegende keep
Tijdens haar stage liep Shania mee met gezinsmanagers. Haar liefde voor een baan in de jeugdbescherming groeide met deze ervaring. Op dit moment prijst ze zichzelf gelukkig met de functie van teamondersteuner die ze sinds februari heeft. Als rots in de branding ondersteunt en ontzorgt Shania meerdere gezinsmanagers en verlaagt ze hun administratieve en organisatorische werkdruk. Zo organiseert ze de uitvoerdersoverleggen, die elke zes weken plaatsvinden met alle organisaties die met een gezin werken.

‘De rol van vliegende keep bevalt me wel. Veel mensen kunnen mijn hulp gebruiken en ik voel me nuttig. Ook houden ze bij Jeugdbescherming goed rekening met het feit dat ik nog studeer. Ik werk nu drie dagen per week.’

Hart voor Jeugdbescherming
Shania koos na een mbo-opleiding maatschappelijk werk voor een vervolgopleiding aan het hbo. Ze werd geïnspireerd en gestimuleerd door haar grote zus die een zelfde soort opleiding volgde. Al tijdens haar mbo-opleiding wist Shania dat ze op het hbo haar stage bij Jeugdbescherming wilde doen. Omdat ze bij Social Work voor de afstudeerrichting ‘jeugd’ koos, is ze op het einde van haar opleiding SKJ-geregistreerd. Maar eerst moet Shania nog een mooi cijfer krijgen voor haar scriptie.  Daarvoor deed ze praktijkgericht onderzoek naar genderdiversiteit bij de teams van Jeugdbescherming.

‘Ik nam voor mijn scriptie interviews af met collega’s. Slechts zestien procent van de gezinsmanagers zijn mannen. Dit heeft invloed op de sfeer in teams en de zorgverlening. Mijn scriptie wordt ook binnen Jeugdbescherming gelezen. Spannend!’

Grenzen bewaken
Shania wil na haar studie langzaam toegroeien naar de functie van gezinsmanager, want ze mist als teamondersteuner het contact met gezinnen en de diepere begeleidingsprocessen. Ook vindt ze het fijn dat je als gezinsmanager de regie pakt en aan een duidelijke opdracht werkt. Bovendien is geen enkele werkdag hetzelfde. Tijdens haar stage, waarin ze meeliep met gezinsmanagers en mee naar de gezinnen kon, kwam Shania erachter dat het een uitdaging is om haar eigen grenzen te bewaken. Als ze zich ergens in vastbijt, pakt ze door en voelt ze haar grenzen niet meer aan. In haar huidige functie kan ze hierin groeien. Shania ervaart haar collega’s als heel attent, ze geven Shania de ruimte om ‘nee’ te zeggen als ze weinig tijd heeft en ze helpen haar met het aanvoelen en respecteren van haar grenzen.

‘Bij Jeugdbescherming kan je gezinsmanager worden via een traineetraject of traject voor gezinsmanager in opleiding (GIO-traject). De langzamere opbouw vind ik een prettig vooruitzicht. Het zou zonde zijn als ik het werk waar mijn hart naar uitgaat niet meer leuk zou vinden, omdat het te snel gaat en teveel wordt.’

Anders naar kinderen kijken
Door haar werk bij Jeugdbescherming, merkt Shania dat ze ook in haar privéleven anders naar kinderen kijkt. Zo heeft ze in sommige situaties meer begrip. Af en toe rinkelen de alarmbellen wat sneller dan vroeger. Shania ziet steeds beter wat echt belangrijk is voor kinderen, zoals een goede hechting, en wat het effect is als dat ontbreekt.

‘Vroeger dacht ik vaak dat bepaald gedrag bij de ontwikkeling hoort. Ondertussen zie ik toch vaker dat er iets speelt. Ik besef hoe belangrijk het is dat ook kinderen grenzen leren. Eerder was ik letterlijk een suikertante voor mijn neefjes en nichtjes. Nu verwen ik ze beduidend minder.’

–

In gesprek met Danielle, managementassistente bij de Akademie

Als managementassistente bij de Akademie verzorgt Danielle de planning van alle trainingen die Jeugdbescherming voor haar eigen medewerkers en voor die van andere organisaties verzorgt. Die organisatorische puzzel kloppend krijgen, levert iedere keer weer een geluksmoment op. Tegenover het strakke plannen staat Danielles werk als trainingsacteur. In deze creatieve ‘bijrol’ helpt ze gezinsmanagers in trainingen nog beter in gesprek gaan met ouders en kinderen. 

Poppetjes op de juiste plek
Danielle werkt al meer dan vijftien jaar bij Jeugdbescherming, waarvan de afgelopen zeven jaar als managementassistente bij de Akademie. Hier is ze verantwoordelijk voor de planning van alle trainingen die Jeugdbescherming in- en extern verzorgt. Ook beheert ze het planningssysteem en kunnen gezinsmanagers met vragen over hun opleidingstraject of SKJ-registratie bij haar terecht. Danielle: “Ik vind plannen leuk, een vraagstuk kan mij niet complex genoeg zijn. Hier moet alles in elkaar passen: van de complete jaarplanning van alle trainingen die de trainers gaan verzorgen tot het individuele opleidingsprogramma van elke gezinsmanager. Als ik dan al die poppetjes op de juiste plek weet te krijgen, ben ik trots. Al is de planning nooit lang compleet, er verandert altijd wel iets. Die hectiek, daar hou ik van.”

Ieder kind blijvend veilig begint bij een goede opleiding
De Akademie biedt een breed palet aan trainingen op het gebied van vaardigheden en kennis. Danielle: “Onze missie ‘Ieder kind blijvend veilig’ begint bij de zorg voor bekwame gezinsmanagers. Wij trainen mensen zo dat ze bij ieder gezin op de bank kunnen zitten en ermee in gesprek kunnen. Ooit begonnen we met twee trainers. Inmiddels hebben we vijf vaste trainers en vier flextrainers. Dit zijn gezinsmanagers die één dag per week worden vrijgemaakt om trainingen te verzorgen. Zij staan met de voeten in de klei en krijgen hiermee de kans om hun kennis over te dragen op anderen. Naast onze eigen medewerkers zijn we de afgelopen jaren ook professionals van andere organisaties binnen en buiten Nederland gaan opleiden.”

Jezelf inplannen
Naast haar werk als managementassistente, is Danielle ook trainingsacteur. In rollenspellen helpt ze gezinsmanagers oefenen op gespreksvaardigheden. Danielle: “Hier ben ik ooit ingerold toen er voor een training geen acteur beschikbaar was. Ik bood toen spontaan aan in te vallen. Het ging zo goed, dat ik daarna een opleiding tot trainingsacteur mocht volgen. Inmiddels doe ik dit zo’n dertig procent van de tijd. Ik vind het mooi dat ik de kans heb gekregen om mijzelf hierin te ontwikkelen en plan mijzelf in wanneer ik ruimte heb. Dat is het voordeel van zelf de planning doen.”

In gesprek met jurist Micha

Wat doe je als je in het bezit bent van een juridische graad én een groot sociaal hart hebt? Lang hinkte Micha op twee benen en won zijn interesse in het werken met gezinnen het van zijn liefde voor het recht. Totdat deze twee vorig jaar samenkwamen en Micha vanuit zijn baan als gezinsmanager kon doorstromen naar de juridische afdeling. Nu kan hij zijn sociale ei kwijt, door collega’s te ondersteunen met goed juridisch advies.

Oude liefde roest niet
Na het afronden van zijn rechtenstudie, koos Micha voor een carrière in de gehandicaptenzorg. Vier jaar geleden was hij toe aan een meer regievoerende functie en werd hij gezinsmanager bij Jeugdbescherming. Micha: “De combinatie van werken met gezinnen en bewegen binnen een juridisch kader vond ik ideaal. Tegelijkertijd wakkerden de rechtbankzittingen mijn oude liefde voor het juridische vak aan. Dus toen er een tijdelijke plek vrijkwam binnen het juridisch team, mocht ik een half jaar lang meedraaien, dé kans om een kijkje in de keuken te nemen. Andersom vonden mijn collega-juristen het fijn dat ik uit de dagelijkse praktijk kwam. Uiteindelijk mondde mijn tijdelijke plek uit in een vaste. Kijkend naar mijn senior collega’s heb ik nog veel te leren, maar ik krijg goede begeleiding en alle ruimte om te groeien. Het vertrouwen van Jeugdbescherming geeft me zin om nog harder te werken.”

Van uitvoerder naar raadgever
Het juridisch team is er voor iedereen binnen de organisatie met een juridisch vraagstuk. Micha: “We zijn er vooral ter ondersteuning van gezinsmanagers en teammanagers met juridische vragen. Verder beoordelen we onder andere beleidsstukken, samenwerkingsverbanden, convenanten of andere documenten op hun wettelijke inhoud of grondslag. Een voorbeeld van een vraag die gezinsmanagers ons regelmatig stellen, is: ‘ik word opgeroepen om bij een zitting te zijn, moet ik dat doen?’ Op dat moment kijken we om wat voor soort zitting het gaat, wie de zitting is gestart en welk juridisch kader eronder ligt. Bij ouders die in scheiding liggen, is een zitting bezoeken niet altijd verstandig. We zijn er tenslotte voor beide ouders en vooral voor het belang van de kinderen. Als een gezinsmanager met een juridische vraag bij mij komt, zijn er meestal verschillende scenario’s mogelijk. Ook is vaak al te voorspellen welke gerechtelijke reactie er op een bepaalde stap zal volgen, zoals een hoger beroep. Om een gezinsmanager goed te kunnen helpen, bepalen we vooraf samen de kern van de vraag. Daar stem ik mijn juridisch advies op af. Vervolgens bepaalt de gezinsmanager met zijn team de definitieve koers. Al ga ik regelmatig achteraf na hoe een situatie voor een gezin is afgelopen. Die interesse blijft.”

Beren van de weg halen
Kreeg hij eerder energie van het helpen van gezinnen, nu haalt Micha deze uit het ondersteunen van collega’s. Micha: “Juridische taal kan lastig zijn, zeker wanneer je er niet in thuis bent. Wanneer ik zie dat mijn uitleg landt en een gezinsmanager weer verder kan met een gezin, geeft dat een goed gevoel. Vooral omdat ik weet hoe pittig het werk is. Het raakt mij als ik gezinsmanagers zie worstelen met hun soms haast onmogelijke taak. Want al hebben we op papier duidelijk voor ogen hoe we gezinnen willen begeleiden, de praktijk is een stuk weerbarstiger. Denk aan het schrijnende tekort aan jeugdhulp. Het voelt dubbel om in de media te lezen over de tekortkomingen van jeugdzorg en jeugdbescherming. Soms is de kritiek terecht, maar vaak wordt er een wel heel eenzijdig beeld geschetst. Er zitten tenslotte altijd twee kanten aan een verhaal. Ik vind het jammer dat het beeld dat in de media is ontstaan, mijn openheid over mijn werk beïnvloedt. Want al ben ik nog steeds trots op wat ik doe, ik voel me minder vrij om dat uit te dragen. Ondertussen benader ik mijn werk als jurist zoals ik dat altijd heb gedaan: iemand heeft mijn hulp nodig en ik doe wat ik kan om die te geven.”

In gesprek met Rogier,
functioneel applicatiebeheerder

Applicatiebeheerder Rogier was voorheen gezinsmanager. Hij weet dus precies hoe hij het informatiesysteem van Jeugdbescherming voor zijn collega’s eenvoudig en effectief houdt.

Daarbij let hij scherp op de administratieve last voor gezinsmanagers. Zodat zij hun kostbare tijd vooral aan hun gezinnen kunnen besteden. Rogiers droom? Meewerken aan Blijvend Veilig.

Vertaler tussen gebruikers en techneuten
Rogier ziet zichzelf in zijn werk vooral als een vertaler: “Ik vertaal de verzoeken van iedereen die informatie over gezinnen nodig heeft, naar de technische mensen die deze gegevens uit ons registratiesysteem WIJZ halen. Hierbij kijken mijn collega’s en ik welke ontwikkelingen er in de organisatie zijn, wat de informatiebehoefte is en of hiervoor aanpassingen nodig zijn in WIJZ en de rapportages of documenten die worden gebruikt. Ik programmeer zelf niet, maar gebruik mijn eigen jarenlange ervaring als gezinsmanager om met mijn werk zoveel mogelijk bij te dragen aan onze missie: ieder kind blijvend veilig.”

Bewegen binnen een spanningsveld
Rogier bevindt zich als applicatiebeheer steeds in het spanningsveld tussen alle partijen die informatie willen hebben en de gezinsmanagers die deze moeten vastleggen. Rogier: “Sinds de transitie van de jeugdzorg naar de gemeenten, is de behoefte aan informatie ongelofelijk toegenomen. Gemeenten willen steeds meer weten over de gezinnen en over de effectiviteit van ons werk als Jeugdbescherming. Daarbij kijkt elke gemeente met een andere blik, waardoor we de meest uiteenlopende gegevens moeten vastleggen. Ook binnen Jeugdbescherming is een grote behoefte aan informatie, bijvoorbeeld om goede analyses van gezinnen te kunnen maken. Dat levert spanningen op. Zeker in een tijd waarin gezinsmanagers kampen met chronisch tijdgebrek. Als functioneel beheerder houd ik steeds de registratielast van de gezinsmanagers in de gaten en kijk ik kritisch naar welke informatie reëel en nuttig is om vast te leggen. Zo kunnen gezinsmanagers doen wat zij het liefste doen: er zijn voor hun gezinnen.”

Wensenlijstje van Rogier
Rogier houdt van innovatie. Om die reden was hij als gezinsmanager nauw betrokken bij de ontwikkeling en uiteindelijk het beheer van WIJZ. Als iemand die vooruit wil, ziet hij dan ook verschillende mooie ontwikkelingen Rogier: “Binnen Jeugdbescherming doen we steeds meer inhoudelijk onderzoek, waardoor we nog beter zicht krijgen op de problemen die er spelen binnen gezinnen. Mijn rol hierin is om de onderzoekers te voorzien van alle data die zij nodig hebben. Ik juich deze ontwikkeling toe, omdat we informatie op die manier vooral inzetten om ervan te leren. Verder kan ik niet wachten om iets voor Blijvend Veilig te mogen doen, de pilot waarin verschillende organisaties als één team samenwerken voor gezinnen. Dat is wat mij betreft de volgende grote innovatie die voor de deur staat. Daaraan bijdragen, staat hoog op mijn wensenlijstje.”