Sanja en Ilona worden opgeleid tot ambassadeurs Jeugd
Ze trappelen om aan de slag te gaan en Nederland wakker te schudden: de zorg voor kwetsbare kinderen moet anders! Gedragsdeskundige Sanja Jovanovic en gezinsmanager Ilona Simons worden voorbereid op een rol als ambassadeur Jeugd. Als ambassadeurs vertegenwoordigen zij de stem van professionals in het jeugddomein. Ze geven hun kijk op werken in het jeugddomein, nemen mensen mee in de keuzes waarvoor zij dagelijks staan en behartigen de belangen van collega’s die, net als zij, een passie hebben voor het werk in de jeugdzorg.
De leergang ambassadeur Jeugd is een initiatief van beroepsverenigingen BSPW, NIP en NVO. Voor het derde jaar op een rij kunnen professionals uit het jeugddomein die enthousiast zijn over hun vak en dat graag laten zien en horen, zich opgeven voor de leergang. Hier worden zij een jaar lang voorbereid op hun rol als vertegenwoordiger van het geluid van jeugdprofessionals in Nederland.
Lees hier waarom Sanja en Ilona ambassadeur willen worden en wat zij willen bereiken.
Sanja
“Ik werk nu 15 jaar bij Jeugdbescherming, waarvan 12 jaar als gedragsdeskundige. Zodra ik las over de vacature voor ambassadeur Jeugd, dacht ik: dit ben ik. Deze rol gaat over passie voor het vak en over staan voor dat waarin je gelooft. Als ambassadeur heb je lef nodig. Om naar voren te stappen en te benoemen wat veel mensen wel denken, maar niet altijd durven te zeggen. In mijn werk praat ik altijd vanuit de verbinding met de ander, zelfs wanneer ik het niet eens ben met diegene. Echte verbinding ontstaat per slot van rekening vanuit de vrijheid en het vertrouwen om alles tegen de ander te kunnen zeggen, zonder elkaar te verliezen. Verder heb ik -net als alle jeugdprofessionals- een groot hart voor de jeugdzorg. Ik doe dit werk omdat ik het beste wil voor kinderen. Ik ben er voor hen en sta daarin naast ouders en gezinsmanagers.
Ik word ambassadeur omdat de jeugdzorg beter kan en moet. Om dat te bereiken, is het nodig dat de politiek en samenleving beseffen voor welke morele dilemma’s wij als professionals binnen de jeugdbescherming dagelijks staan. De beslissingen die wij moeten nemen, zijn altijd moeilijk. Omdat iedere keuze schade met zich meebrengt voor de betrokkenen. Ik wil meer begrip kweken voor de mensen die iedere dag opnieuw deze moeilijke knopen durven doorhakken.
Een ander punt dat mij bezighoudt, is het jeugdstelsel dat vastloopt. Omdat ik in mijn werk veel dossieranalyses doe, zie ik steeds opnieuw dat gezinnen stapsgewijze zorg, beter bekend als ‘stepped care’, krijgen voordat ze bij Jeugdbescherming komen. Vergelijk deze zorg met de behandeling van iemand die ernstig ziek is. In het huidige stelsel beginnen we met een pleister. Vervolgens geven we paracetamol, dan antibiotica en dan, als het bijna te laat is, moeten we langdurig zware middelen inzetten om de patiënt nog te kunnen redden. Zo is het ook met de zorg voor deze gezinnen. Daarom pleit ik ervoor om specialistische zorg eerder te betrekken bij gezinnen. Op die manier kunnen gezinnen in een vroeg stadium op de juiste manier worden geholpen.
“Ik wil meer begrip kweken voor de mensen die iedere dag opnieuw moeilijke keuzes moeten maken.”
Binnen de leergang ambassadeur Jeugd onderzoek ik hoe ik mensen kan bereiken met mijn ideeën, op een manier die bij mij past. Ik denk dat mijn kracht ligt in het persoonlijke gesprek. Al kan het spannend zijn om aan te schuiven bij een publiek gesprek, wanneer je niet helemaal de regie hebt over de richting ervan. Daarover praat ik met de andere ambassadeurs. Want op het moment dat je jezelf uitspreekt, vertegenwoordig je wel je collega’s in het werkveld. Dus moet je goed bedenken om welke reden je meedoet. Het betekent ook dat je negatieve reacties kunt krijgen, zelfs als je met de beste bedoelingen een gesprek aangaat. Toch weerhoudt de vrees voor negatieve reacties mij er niet van om, na het afronden van de leergang in december, als ambassadeur aan de slag te gaan. Ik vind het leuk om mensen een andere blik op onderwerpen te geven en hun perspectief te verbreden. En ik wil vooral kijken hoe we problemen samen kunnen oplossen.
Ik sta voor de professionals die ik begeleid en ik wil dat de samenleving onze dilemma’s begrijpt. Toch moeten we steeds blijven nagaan waar het beter kan. Natuurlijk is het lastig wanneer iemand zich op sociale media negatief uitlaat over ons. Tegelijkertijd zie ik het als een aanknopingspunt om te kijken naar wat we ervan kunnen leren. Wat maakt dat diegene dit zegt? Want een beslissing kan wel de juiste zijn, als er te weinig aandacht is voor de impact die deze heeft op mensen, kan de reactie heftig zijn. Daarom moeten wij altijd blijven kijken naar wie wij zijn en wat we doen. Juist omdat onze beslissingen zo’n impact hebben op het leven van kinderen en de gezinnen waarin zij opgroeien.”
Ilona
“Ik werk inmiddels 10 jaar in de jeugdzorg, waarvan bijna 6 jaar bij Jeugdbescherming. Dat ik me opgaf voor de leergang ambassadeur jeugdzorg, kwam door een jongere die ik begeleidde. Voor die jongere moest ik een advies geven. Omdat dit advies buiten de normale kaders viel, moesten een collega van de Raad voor de Kinderbescherming en ik flink strijden voor de uitvoering ervan. Toen ik achteraf met deze collega sprak over hoe het stelsel ons tegenwerkt, terwijl het ooit is bedoeld om maatwerk te kunnen bieden, wees zij mij op de rol van ambassadeur. Een gouden tip, want ik heb altijd gezegd dat het moment waarop ik mijn werk niet meer vol passie en overtuiging kan doen, het moment is dat ik stop. Nu kwamen deze frustraties bij mij omhoog en voelde het ambassadeurschap als dé kans om hier wat mee te doen. Door werk te maken van de veranderingen die volgens mij nodig zijn.
Ik besloot mijzelf in te schrijven en tijdens het intakegesprek werd ik steeds enthousiaster. Ik heb gezien wat andere oud-ambassadeurs in beweging hebben gezet en wil dat ook bereiken. Dit jaar krijgen we met 10 jeugdprofessionals in verschillende bijeenkomsten de handvatten aangereikt om ons eigen ambassadeurschap in te vullen. Ik richt mijzelf daarbij onder andere op de polarisatie rond jeugdzorg en het imago van jeugdbeschermers. Het is mooi om mensen te ontmoeten die dezelfde passie voor het werk delen en die ook de drive voelen om op een positieve manier tegen het huidige stelsel aan te schoppen. Samen kijken we, buiten de hectiek van het werk om, naar wat er beter kan in de jeugdzorg. Daarbij schetsen we geen ideaalplaatje -want dat kennen we allemaal wel-, maar een haalbaar plaatje.
Ik zie het als mijn taak als ambassadeur om het realistische verhaal te vertellen, met alle lastige dilemma’s die daarbij komen kijken. Het lijkt nu namelijk soms alsof jeugdbeschermers slechte keuzes maken, waar er ook een goede te maken is. Maar in werkelijkheid is de vraag nooit: ‘plaatsen we kinderen uit huis, of zitten ze thuis best goed?’, maar: ‘riskeren we dat een kind morgen in het ziekenhuis belandt, of plaatsen we het kind uit huis?’ Dát verhaal wil ik meer naar buiten brengen. Niet om de mensen die al besloten hebben dat jeugdzorg niet deugt, te overtuigen. Maar om de rest van de samenleving te laten zien wat er nodig is voor de veiligheid van kinderen. En wat er goed gaat. Want ik zie bevlogen en kundige mensen keihard werken en ik zie kinderen veilig opgroeien dankzij beslissingen die wij hebben genomen. Het is zonde dat de trots binnen ons vak een beetje verdwenen lijkt te zijn. Of overschaduwd wordt door negatieve beeldvorming in de media. Die trots, maar ook de kwetsbaarheid van ons werk, mag er van mij zijn. En dat wil ik als ambassadeur weer terugbrengen en uitdragen. Voor mijzelf, voor de gezinnen die wij begeleiden, voor mijn collega’s en voor de mensen die in de toekomst voor dit werk willen kiezen.
“Het is zonde dat de trots binnen ons vak een beetje verdwenen lijkt. Die wil ik als ambassadeur weer terugbrengen en uitdragen.”
Dat ik dit podium krijg om mijn kijk op jeugdzorg te delen, is ontzettend leuk. Sinds ik de leergang tot ambassadeur volg, heb ik al verschillende interviews mogen geven. Bij kritische items, zoals een interview met AT5 over uithuisplaatsingen, brengt dat best wat druk met zich mee. Gelukkig ben ik nuchter en kan ik mijn gedachten goed verwoorden. Dat maakt het makkelijker om op de voorgrond te staan, al blijft het spannend om als persoon zo voor het voetlicht te treden. Zo had ik mij na dat interview met AT5 schrap gezet voor wat mijn bijdrage zou oproepen. Achteraf gezien was dat overbodig, want er volgde niet één negatieve reactie. Het bevestigt voor mij wat ik al dacht: mensen hebben begrip voor een eerlijk en oprecht verhaal.”
Benieuwd naar de bijdrage van Ilona aan de reportage van AT5 over uithuisplaatsingen?
Bekijk het item hier.